هدف این تحقیق،‌ شناسایی آسیب‌های شکل گرفته در عزاداری و میزان آن دربین جوانان شهراصفهان و بررسی رابطه متغیرهای اجتماعی نظیر: سن، تحصیلات، میزان دینداری و پایگاه اقتصادی- اجتماعی با میزان آسیب‌پذیری در عزاداری است. این تحقیق به روش پیمایشی انجام شده و تکنیک گرداوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. جامعه آماری تحقیق کلیه جوانان ...

هیچ جامعه بشری وجود ندارد که نیاز به نگاه داری و تثبیت کردن دوباره احساسات و اندیشه های جمعی یی را که سازنده وحدت و شخصیت وی هستند در مراحل منظمی از زمان در خود احساس نکند. . پیداست که این گونه بازسازی اخلاقی جز به مددگردهمایی ها،بر پایی مجامع عمومی و کنگره هایی که افراد در آنها ،با نزدیک شدن هر چه بیشتر به یکدیگر ، احساسات ...

یکی از اختلافات فقهی امامیه و اهل سنّت، خصوصاً با گرایش وهاّبی- سلفی، مسئله‌‌ی عزاداری است؛ تا جایی که گروهی از اهل سنّت که به وهابیّت شهرت دارند، شیعیان را بدعت گذار در زمینه‌ی عزاداری و گریه بر اموات می‌دانند. در پژوهش پیش رو به بررسی عزاداری در قرآن و مصادر روایی شیعه و اهل تسنن پرداخته و در ادامه تلاش شده است تا ضمن ...

آیین‌های سوگواری عاشورا در شهرستان اردبیل تنها یک پدیده ساده مذهبی نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصائص یک نمود زنده و فعاّل فرهنگی و اجتماعی را آشکار می‌سازد. هدف این تحقیق درک و توصیف دقیق و ضخیم مراسم عاشورا در جامعه اردبیل به عنوان یک میراث فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل کارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعه مورد ...

عباس بن علی (ع) یکی از افراد حاضر در واقعه عاشورا است که به دلیل همین حضورش که تا قبل از آن کمتر مطرح می باشد، توجه مورخین و مولفان بعدی را به خود جلب کرده است. حادثه عاشورا به سبب جایگاه ویژه در سراسر تاریخ اسلام، همواره مورد توجه بسیاری از مورخان و مقتل نویسان بوده است، اما با گذشت زمان و گسترش مراسم عزاداری و سوگواری ...

مراسم ماه محرم که هر ساله در ایران برگزار می گردد، دارای سابقه ای طولانی در تاریخ این سرزمین می باشد که با گذشت زمان و در راستای تغییرات به وجود آمده، جای خود را به مراسم عزاداری عاشورا داده است. این مراسم آیینی به عنوان نمادی از مبارزه و رویارویی حق و باطل، همواره از انواع مختلف هنری برای بیان نمادینِ پیام مستتر در خود ...

سوگواری برای اموات، اعم از افراد عادی و اولیای دین،که با شیوه‌ها و گونه‌های متفاوتی صورت می‌گیرد ، با همه اهمیت و جایگاه آن در طول تاریخ و نیزگستره‌ای که از آن برخوردار است، با اختلاف نظر فقهای مذاهب روبرو است و در قرن‌های اخیر، دچار آفات، تحریفات و چالش‌هایی به ویژه از سوی دیدگاه‌های معارض وهابیت شده است. این پژوهش، ضمن ...

ادبیات در قلمرو شعر و شاعری در میان شیعیان از آغاز، مرتبتی بلند داشته است. شاید مهارت و توانمندی امامان شیعه در سرودن شعر و همچنین تشویق و تکریم آنها نسبت به شاعران متعهد و با اخلاص، انگیزه ای شد تا ابیات و سوگ سروده ها، برای کسب منافع مادی نباشد، بل برای رضایت خدا و دفاع از آل اله بر زبان آید؛ از سوی دیگر، جدال های سیاسی ...

ملاصدرا علیت ضروری را با برهان صدیقین بوعلی با استفاده از امکان ماهوی و استحاله تسلسل شکل گرفته است، پس از صدرالمتالهین در آثار مسلمانان همواره سعی کرده اند پدیده عاشورا را همچون حوادث بزرگ دیگری که در تاریخ اسلام رخ داده است، آنچنانکه هست، درک و معنا کنند و به حاق واقعیت آن واقعه دست یابند. این تلاش ها، در مقام تحقق، ...

محتشم کاشانی(935-996) را به سبب قصایدش که در استواری به قصاید انوری و خاقانی می‬ماند، «خاقانی ثانی» و به واسطۀ ترکیب‬بند پرشوری که در مرثیۀ امام حسین(ع) سروده، «حسان‬العجم» نامیده¬اند، اما وجه خلاقۀ سبک محتشم که چندان مورد توجه سبک‌شناسان و مورخان ادبی قرار نگرفته نه در غزل¬ها و قصاید بلکه در دو رساله «جلالیه» و «نقل عشاق» ...

شعر بدان جهت که جنبه‌های شخصی،احساسی و تجملی بر آن غالب است،به‌ عنوان منبع و عامل درآمد،نمی‌تواند چندان مؤثر واقع شود.بدین جهت شاعر برای‌ امرار معاش و حفظ هنر خویش،به صاحبان قدرت و ثروت روی می‌آورد.تحریک‌ احساسات،ممدوح،که با بخشش وی نسبت مستقیم دارد،به جز از طریق غلو در اوصاف او و یا حتی اثبات و تأیید برخی خصال برای وی،...

عاشورا‌ از‌ یک سو شیعیان و طـالبان حـق را دور هم گرد می‌آورد و از سوی دیگر مبانی تشیع را به آنها می‌آموخت و جرئت مبارزه و روحیه فداکاری برای حفظ‌ اسلام‌ به‌ آنها می‌داد. چنان این مراسم‌ با‌ شیعه‌ عجین شد که یـکی از مـهم‌ترین نشانه‌های شناخت آنان گردید، به‌طوری که با فرا رسیدن ایام عاشورا در هر شهر و کوی‌ و برزنی که شیعیان ...

‌‌‌بـه‌ یاد دارم سالها قبل درویشی پرده نقاشی بزرگی را به دیوار مسجد محله‌ آویخته‌ بود‌ و نـقالی مـی‌کرد. ایـام محرم بود و مردم روی زمین نشسته گوش می‌دادند. من مسحور‌ تصاویر صحنه نقاشی بزرگ بودم. از آن زمان بـه بعد به ندرت در‌ اطراف حرم امام رضا‌ علیه‌السلام‌ معرکه نقالی را می‌دیدم که پرده نـقاشی تعزیه‌ای را به دیوار ...

‌‌‌تـاریخِ‌ ستایشگری شاعران نسبت به چهره‌های مورد علاقه‌شان، تاریخی است به طول تاریخ شـعر‌ و شـاعری؛‌ و هـمچنان که اصل شعر در میان افراط و تفریط سرگردان بوده و به دشواری‌ به حیّز اعتدال در می‌آمده، شـعر مدح و ستایش هم به قیاس مخاطبان‌ خود و تعبیرات و ترکیباتی‌ که در آن به کار مـی‌رفته، دائما در فراز و نشیب بـوده و هست....

رسالت هنر را برداشتن پرده از واقعیت های زندگی دانسته اند. شعر و ادبیات را به مثابه آیینه ای دانسته اند که بسیاری از حالات، دیدگاه ها، حوادث سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جوامع در هر دوره ای در آن متجلی می شود. در این بین شعر در جامعه ایران در طول تاریخ از جایگاه ممتازتری در مقایسه با دیگر جوامع برخوردار بوده است، به طوری که ...

سازمان به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های مدل مطالعه چگونگی مبارزه سیاسی چارلز تیلی است. سازمان در فرآیند بسیج انقلابی نقش‌های گوناگونی ایفاء می‌کند. هیئت‌های مذهبی از جمله سازمان‌های قدیم هستند که در فرهنگ عاشورایی تشیع رشد کرده با فراز و نشیب‌هایی فراوان گسترش و تکامل یافته‌اند. مقاله حاضر به بررسی نقش هیئآت مذهبی شهر تهران در ...

عزاداری محرم نوعی احیای نهضت عاشورا و ترویج روحیه آزادگی و جوانمردی است که در بین مسلمانان، به ویژه شیعیان مرسوم است. این یک رفتار فرهنگی است که بر دیگر رفتارها ازجمله دینداری به عنوان مقوله اجتماعی تأثیر دارد. هدف این پژوهش، بررسی میزان اثربخشی عزاداری محرم در سطح دینداری دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ...

مساله اصلی این مقاله، نوع ارتباط و پیوستگی ابژه های فرهنگی و اجتماعی، ارزش های دینی و هویت نسلی است. این امر از آن روست که در مطالعات فرهنگی و مطالعات نسلی، برای بیان شکل گیری و تحول هویت، به تقش عواملی چون ابژه ها، ارزش ها، و شرایط اجتماعی و فرهنگی اشاره شده است. از این میان نقش ارزش ها و ابژه ها از اهمیت بیشتری برخوردار ...

«روضه خوانی» از گونه های مرسوم قصه گویی نمایشی مذهبی ایرانی است که اساسا کارکردی تبلیغی داشته، با گذشت زمان فراگیر شده و به رسمی مذهبی بدل گشته است؛ چنان که از چندین قرن پیش تاکنون به طور مستمر و همه ساله، روضه خوانی های عمومی و خصوصی بسیاری در سطح شهرها و روستاهای ایران در کنار دیگر آیین های عزاداری ماه های محرم و صفر ...

بی‌تردید عزاداری‌های حسینی در زنده نگهداشتن اسلام نقش برجسته‌ای داشته و دارد؛ چنان‌که هدف پیشوایان دین نیز از برگزاری آن، همین امر بوده است. پژوهش پیش‌رو، ابعاد و چگونگی این اثرگذاری را با نگاه جامعه‌شناختی و روش تحلیلی تبیین می‌کند.طبق یافته‌های این پژوهش، مجالس حسینی از چند جهت در تقویت دین تأثیرگذار است. این مجالس از ...